Rozwiązanie stosunku pracy przed jej rozpoczęciem, brak podania przyczyny wypowiedzenia – 10/10/2023 r.

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia z dnia 28/03/2023 roku (sygn. akt X P 248/22), oddalającym powództwo, zakończył się proces o odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy przez Pracodawcę za wypowiedzeniem bez podania przyczyny.

Klient (Pracodawca) rozwiązał stosunek pracy bez podania przyczyny.

Uprzednio Strony umówiły się na zawarcie umowy o pracę na czas określony i rozpoczęcie jej świadczenia za 3 miesiące od zawarcia umowy o pracę. W toku tego okresu Klient rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem. Powódka domagała się odszkodowania.

Sąd uznał, że Pracodawca działał zgodnie z prawem.

Sąd Najwyższy w wyroku z 29 października 2007 r. (sygn. akt: II PK 56/07) wskazał, że nie ma żadnych ustawowych podstaw do tego, aby zakazać rozwiązania umowy o pracę jeszcze przed rozpoczęciem okresu zatrudnienia.

Zgodnie z orzeczeniem: „gdy strony wskazały w umowie o pracę dzień jej rozpoczęcia późniejszy niż data zawarcia umowy, czas pomiędzy jej zawarciem a nawiązaniem stosunku pracy nie jest okresem zatrudnienia. Podwładnemu nie przysługują więc w tym okresie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy. Każda ze stron może w tym czasie rozwiązać umowę o pracę na zasadach ogólnych przewidzianych w KP, tj. za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia, gdyż możliwość rozwiązania umowy nie zależy od nawiązania między stronami stosunku pracy. Dopuszczalne jest także rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron”.

Sąd Najwyższy uznał, że przepis art. 26 KP (termin nawiązania stosunku pracy) nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Co za tym idzie, możliwość wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniona od nawiązania między stronami stosunku pracy (rozpoczęcia okresu zatrudnienia). Okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku pracy jest więc okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 KP, czyli okres przewidziany dla pracownika zatrudnionego krócej niż 6 miesięcy, tj. 2 tygodnie.

Zatem w tym przypadku Pracodawcę i Pracownika obowiązywał dwutygodniowy termin wypowiedzenia. Jeżeli okres ten kończy się przed dniem, w którym Pracownik miał stawić się w zakładzie pracy, sytuacja jest jasna.

Jeżeli termin wypowiedzenia skończy się przed datą podjęcia pracy – pracownik nie otrzyma żadnego wynagrodzenia, bowiem nie świadczył pracy.

Zauważyć należy, iż sprawą wypowiedzenia umowy na czas określony zajmował się Trybunał Konstytucyjny. W wyroku sygn. akt P 48/07(1) uznał, iż:

1. Art. 30 § 4 ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy w zakresie, w jakim pomija obowiązek wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas określony, nie jest niezgodny z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji.

2. Art. 50 § 3 ustawy powołanej w pkt 1 w zakresie, w jakim pomija prawo pracownika do odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony, nie jest niezgodny z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji.

Z powyższego wynika, że przepis art. 30 § 4 KP wyłączał powinność wskazania przyczyny wypowiedzenia w odniesieniu do pozostałych umów o pracę, w tym do umowy na czas określony nawet wówczas, gdy jej rozwiązania dokonuje Pracodawca.

Obecnie od 26/04/2023 roku rozwiązanie umowy o pracę, zawartej na czas określony wymaga podania przyczyny (art. 30 § 4 KP).


(1) Wyrok TK z 2.12.2008 r., P 48/07, Dz.U. Nr 219, poz. 1409.